Coraz częstszym problemem klinicznym, stają się powikłania infekcyjne obejmujące zastawki serca. Według statystyk szpitali amerykańskich z lat 2000-2011, częstość rozpoznania infekcyjnego zapalenia wsierdzia wzrosła o aż 30%.

   W okresach przesilenia jesienno-zimowego i wczesną wiosną są one najczęściej powikłaniem infekcji górnych dróg oddechowych z następczym nadkażeniem bakteryjnym.

  W okresie letnim są najczęściej powikłaniem brakiem higieny jamy ustnej !!!! Choroba ta aż 2.5 razy częściej dotyczy mężczyzn.

   Drodzy Państwo dbajmy o regularne wizyty u stomatologa. Okazuje się, że źródłem infekcji są najczęściej zęby trzonowe, obejmując ponad 70% przypadków. Choroba rozwijajaca się w miazdze zębowej odpowiedzialna jest za ponad 50% przypadków zębopochodnego IZW. W  prawie jednej trzeciej, materiał chorobowy znajdowany jest w zmianach przyzębia.

   Istotą bakteryjnych zmian miazgi zębowej jak i przyzębia jest nie tylko zdolność lokalnego rozprzestrzeniania się choroby, ale także droga krwiopochodna.

    Infekcyjne zapalenie wsierdzia, diagnozowane jest w liczbie ok 4000 przypadków rocznie w Wielkiej Brytanii i w połowie przypadków dotyczyć osób przez 60 rokiem życia.

   Jest groźną chorobą o etiologii bakteryjnego zakażenia struktur serca na drodze krwiopochodnej. W potocznym znaczeniu choroba ta dotyczy zastawek serca. Ograniczenie to tych struktur ma znaczenie kliniczne, gdyż określa jednocześnie miejsce ewentualnej interwencji chirurgicznej. Należy jednak podkreślić, że choroba obejmuje nie tylko zastawki serca, ale również wsierdzie komór i przedsionków, a także może objac procesem chorobowym duże naczynia krwionośne oraz struktury implantowane do jego wnętrza jak protezy zastawkowe, elektrody systemów stymulujących, czy elektrody kardiowertera-defibrylatora.

  Jako tło graficzne zaproponowałem jeden z naszych nabytków z aukcji Sopockiego Domu Aukcyjnego autorstwa Agaty Zarzyckiej absolwentki łódzkiej ASP na wydziale malarstwa i grafiki. Obecnie autorka mieszka i pracuje w Warszawie.

  Jednak wracając do samej choroby infekcyjnego zapalenia wsierdzia …  obraz kliniczny, na początku, jest skąpy, obejmując stany podgorączkowe ( w 90% przypadków ), któremu towarzyszą zmiany odsłuchowe nad zastawkami serca ( szmery serca ) – w aż 85% przypadków. Rzadko spotkać można w praktyce klinicznej objawy charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej jak guzki Oslera, plamki Rotha, czy zmiany Janewey’a, częściej występują wybroczyny na kończynach dolnych.

    Należy podkreślić, że u 40% pacjentow obserwuje się objawy neurologicznej związane z udarami krwotocznym lub obecnością ropni przerzutowych.

  Na początku tego roku został opublikowany konsensus Amerykańskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgicznego dotyczący postępowania chirurgicznego w przypadku rozpoznania infekcyjnego zapalenia wsierdzia.

   Za ilustrację do tematu wytycznych posłużył mi obraz Xięga jaki nabyliśmy na aukcji młodej sztuki autorstwa Marii Danielak, absolwentki filozofii Uniwersytetu Warszawskiego.

   Wskazania do leczenia operacyjnego objęły chorych z objawami niewydolności serca, obecnością ropni lub zaburzeń rytmu serca w postaci bloków przedsionkowo-komorowych, a także stanów gorączkowych nie ustępujących pomimo 7-dniowej terapii antybiotykowej, czy nawrotów ropni przerzutowych pomimo terapii celowanej.

   Wskazania, nie sugerują już potrzeby nagłej intwerwencji wskazując na kilkudniową karencję, z wyjątkiem dużych mobilnych wegetacji na zastawach serca ( wskazując na potrzebę operacji w ciągu 48 godzin ).

  Ograniczono czas pomiędzy rozpoznaniem powikłań  neurologicznych, a potrzebą opóźnienia operacji w krążeniu pozaustrojowym do okresu 3 tygodni. Jednocześnie podkreślono istotność współpracy neurologiczno/neurochirurgicznej przy podejmowaniu takich decyzji.

   Należy podkreślić, iż obecnie wybór pomiędzy protezą mechaniczną, a biologiczną w tej grupie chorych podlegają ogólnym wskazaniom i sama choroba podstawowa nie stanowi wskazań do ich modyfikacji.